Na twee succesvolle edities van de Virtagram Expo - Joy@HOME maakte deel uit van de tweede editie - gaat Limburg Cultuurt op interview bij haar kunstenaars, zo ook bij Joy@HOME. Benieuwd?
Eerste stappen in de kunstwereld
“Dankzij mijn moeder kon ik vanaf mijn 6de naar de tekenacademie gaan. Daar ben ik tot mijn 18de gebleven. De opdrachten bestonden voornamelijk uit waarnemend tekenen en het natekenen van onderwerpen. Toen al kwamen er regelmatig vragen of ik werk wilde verkopen. De eerste verkoop was een feit toen ik 10 was, aan een lieve tante.
Eens op de hogeschool moest ik het zelf doen. We hadden een fantastische leerkracht die ons op ontdekking liet gaan. We experimenteerden en leerden met welke materialen we de meeste voeling hadden. Hij wilde dat we op zoek gingen naar ons eigen ding en steunde elk initiatief. Jammer genoeg is hij na anderhalf jaar naar het buitenland getrokken. Met zijn opvolger werd ik meteen geconfronteerd hoe hard de kunstwereld is. Een echte zakenwereld, waar netwerk belangrijker is dan kwaliteit. Ik weigerde hier echter in mee te gaan. Mezelf verloochenen zag ik niet zitten.
Ons eindwerk bestond uit het volledig organiseren van een tentoonstelling in theorie. Ik wilde dit natuurlijk zo snel mogelijk toetsen aan de praktijk waarna mijn eerste tentoonstelling al snel een feit werd, samen met een collega-student die juweelontwerp studeerde. De grote interesse en de vele positieve reacties deden me verlangen naar meer en ik nam me voor om elke vijf jaar een solotentoonstelling te organiseren.”
Inspiratie, onderwerpen en betekenis
“Tijdens mijn studies, na de tekenacademie, heb ik vooral veel bijgeleerd over andere kunstenaars. Zo dienden we vaker een paper te schrijven over een aantal grote namen, onder andere Ana Mendieta, de Chirico of Rothko. Vooral die laatste liet een bijzondere indruk op me na. Helemaal toen we in het Tate Modern zijn werk mochten bewonderen. Ik geloof dat ik er de hele dag stil van was. Hetgeen hij bedoelde, begreep ik. Ik ging als het ware in trance. Later las ik nog zijn biografie en zijn boeken. Die bevestigden alleen maar wat ik er zelf al had uitgefilterd. Hij schilderde het ‘niets’, en tegelijkertijd ook het ‘alles’. Verder kijk ik erg op naar Gerhard Richter, te meer omdat hij zich identificeert met 2 geheel andere stijlen. En Luc Tuymans, maar dat zal elke Belgische kunstenaar wel met trots zeggen.
Mijn eindwerk handelde over de vergetenheid van de mijnwerkers, die in de donkere schachten oftewel ‘in het niets’ moesten werken, de toenmalige maatschappij en het feit dat die een stille dood is gestorven met de sluitingen van de mijn. Hiervan blijft ‘niets’ over, behalve de herinnering. Mijn eerste werken handelden over dit thema. Ik baseerde me op zelfgemaakte foto’s van vrienden die zich verkleed hadden in de oud-mijnwerkerskleding van mijn grootvader. Steeds herkenbaar, nog figuratief, maar wel zonder gezicht. Daarmee wilde ik benadrukken dat ‘ze’ vergeten zijn, en toch kan iedereen zich hiermee identificeren.
De jaren nadien heb ik – naar het voorbeeld van mijn eerste leraar – verder geëxperimenteerd. Opnieuw zoekende naar mezelf na een destructieve diagnose in 2010. Ik heb daarna besloten om mijn eigen emoties en pijn ‘weg’ te schilderen. Het oeuvre was verdeeld in verschillende stijlen, het resultaat van mijn experimenten en mijn proces. Het figuratieve maakte stilaan plaats voor abstractie.
Op persoonlijk vlak werden we even later ook nog gezegend met een dochter, Joy. Het allergrootste geluk. Door de combinatie met een andere job werd het schilderen even opzijgeschoven. Tot in 2019. Toen volgde een breekpunt. Een burn-out verplichtte me om bewust te worden van hetgeen ik nodig had. Ik heb toen mijn weg teruggevonden naar mijn vertrouwde penselen en heb geschilderd alsof mijn leven ervan afhing. Er werden knopen doorgehakt. Ik creëerde opnieuw. Na zes maanden had ik voldoende werken en kon een nieuwe tentoonstelling georganiseerd worden: PUUR. Deze ging over het proces van de bodem te bereiken, van woede en frustratie naar bezinning en uiteindelijk rust.
Muziek
“Vaak gebruik ik begeleidende lyrics van liedjes die aansluiten bij hetgeen ik wil zeggen. Op die manier is het plaatje compleet zonder dat ik de vrijheid in perceptie van het schilderij beperk. Ik vraag zo ook steeds aan bezoekers om eerst de ronde alleen te doen wanneer ze mij benaderen met de vraag om hen te begeleiden met een woordje uitleg. Ik vind het dan altijd leuk om eerst naar hun perceptie te luisteren, vaak herontdek ik op die manier mijn eigen werk.”
Laagjes + overgangen + kleurenpsychologie + berekeningen = boodschap
“Laagjes komen regelmatig terug in mijn werk. Het ziet er op het eerste gezicht eenvoudig uit, maar als men goed kijkt, worden de verschillende lagen en droogprocessen zichtbaar. Het zijn nooit zomaar lijnen of vlakken. Ik verwijs hier dan ook weer naar mijn onzichtbare beperking. De wereld is ook niet puur zwart of wit. Mensen oordelen vaak te snel. Harde lijnen gebruik ik daarom ook nooit, het zijn overgangen, de kleuren vervagen.
Over alles wordt nagedacht. Ik kies nooit zomaar een kleur of een lijn. Overal zitten berekeningen of nummers achter. Zo heb ik ooit een koppel ontmoet dat een werk wenste in de stijl van Mondriaan. Een uitdaging waar ik met plezier aan begon. Ik heb ooit gelezen dat Mondriaan bomen vereenvoudigde tot horizontale en verticale lijnen. Zo ben ik op het idee gekomen om een stratenplan te vereenvoudigen van het dorp waar ze wonen. Hierop staat haar ouderlijke huis, zijn ouderlijke huis en het huis waar ze nu wonen. Voor iemand anders lijkt dit ‘een Mondriaan’, maar de klanten weten dat er een verhaal, een ziel in zit. Zelfde met een klant van 2013-2018 die me vroeg ‘een Rothko’ te maken. Een schilderij in de stijl van mijn grootste icoon? Dat was even slikken en ik moet eerlijk bekennen dat de klant 5 jaar heeft gewacht op het resultaat: een drieluik dat over hem gaat. Zijn geboortedatum én karakter zijn verwerkt in het drieluik. Helemaal op maat gemaakt. Hij was blij dat hij zo lang gewacht had. (lacht)
Vandaar dus ook mijn handtekening ‘een verhaal en ziel in ieder kunstwerk’.”
Welke impact heeft de recente corona crisis op je gehad?
“Op mentaal vlak was de coronacrisis een verademing voor mij. Net nu ik de tentoonstelling PUUR achter de rug had, volgde er een periode waarvan iedereen dacht dat het onmogelijk was: ons leven werd even op pauze gezet.
Op kunstenaarsvlak was mijn eerste reactie ‘en nu?’! Je kunt nergens je werk voorstellen en wanneer klanten vragen hebben, kun je geen bezoek plannen… Maar stilzitten staat niet in mijn woordenboek. Ik heb naar voorbeeld van Limburg Cultuurt mijn eigen werk in de spotlight gezet. Elke dag deel ik een werk op mijn social media (op Facebook en Instagram) en schrijf ik er een woordje uitleg bij. Ik wissel af met oud en nieuw werk. Op die manier blijf ik zelf bezig met mijn kunst, en als ik mag afgaan op de vele positieve reacties, kan ik er mensen wel mee entertainen. Het is natuurlijk niet hetzelfde als een fysieke expo, maar langs de andere kant is het wel een leuk alternatief en sluit je drukke mensen met andere plannen niet uit ;)”.
Bron: https://www.limburgcultuurt.net/post/op-interview-met-bianca-swinters